Houdt pesten op als pesters zwaarder gestraft worden?
5 redenen waarom dat NIET klopt (en wat werkt dan wel)
Moeder heeft contact met mij opgenomen dat haar zoon van 9 veel last heeft van pesten op school. Vooral 1 jongen is een nare pestkop. Zij wil graag dat haar zoon leert voor zichzelf op te komen en ook school heeft het advies voor een weerbaarheidstraining gegeven. Tijdens de eerste ouderavond merk ik dat de vader af en toe wegkijkt, een schamper lachje laat horen en als ik zeg dat we geloven in werken zonder schuldvraag, kan hij zich niet langer inhouden:
“Hoezo zonder schuldvraag? Die etterbak scheldt mijn zoon uit en maakt zijn spullen kapot. Dat ze hem maar van school af sturen en flink taakstraf geven. Nu moet mijn zoon op deze cursus, terwijl die pestkop gewoon doorgaat!”
Bij dit voorbeeld uit mijn praktijk kan ik me deze reactie goed voorstellen. In zijn ogen is het probleem opgelost als de pester weg is en heeft zijn zoon dan geen probleem meer. Helaas werkt het zo niet, ook niet voor zijn zoon.
Vijf redenen waarom het niet werkt (en wat werkt dan wel)
- Weerbaarheid is altijd belangrijk. Kinderen die het slachtoffer zijn van pesten zijn gebaad bij het vergroten van hun weerbaarheid. Het is fijn om te leren wat je precies kunt doen en zeggen als een ander over je grenzen gaat en hoe je dit kunt voorkomen. Je krijgt dan de regie terug. De macht van de pester en meelopers wordt doorbroken. Gevolgen van pesten verminderen daardoor. Veel kinderen die leren weerbaarder te reageren, lukt het om het pesten te verminderen en stoppen.
- Pesten is een groepsprobleem. Pesten speelt niet alleen tussen pester en slachtoffer. Wanneer een groep onveilig is, verandert dit niet door 1 kind uit de groep te halen. Er zullen dan anderen opstaan om de ‘leegte’ van de leider te vullen. Het kind heeft dan opnieuw te maken met situaties waarin hij zich niet weerbaar opstelt. Als de omgeving meewerkt, draagt dat bij aan het oplossen van pesten. Soms is de druk van de groep zo groot, dat het een kind alleen niet lukt om het pesten te stoppen. Ondersteuning van bijvoorbeeld een leerkracht bij het doorbreken van de negatieve groepsdynamiek is dan nodig.
- Niet alleen het slachtoffer heeft last van pesten, ook andere kinderen in de klas hebben er last van. De grootste groep, de buitenstaanders, ervaren ook negatieve gevolgen. Gelukkig kan iedere rol bijdragen aan pesten stoppen. Hiervoor moet je weten welke verschillende behoeften alle rollen hebben en welke kennis en vaardigheden zij daarvoor nodig hebben.
- Het nut van zwaar straffen werkt averechts. Een zware straf leidt niet tot gedragsverandering en dat is iets wat je wel graag wilt. Wanneer de pester zich beter leert inleven in het slachtoffer en zijn behoefte te leiden op een positieve manier wordt ingevuld, heeft dat meer effect dan de pester van school sturen. Je zadelt dan niet alleen anderen op met een mogelijk probleem, je eigen kind leert ook niet deze situaties zelf op te lossen.
- Pesters zijn overal. Een andere ouder van een slachtoffer die ik begeleidde zei ooit tegen mij: “Pesters kun je overal en gedurende je hele leven tegenkomen. Je kunt dus beter leren sterk te staan en zo voorkomen dat anderen over je grenzen gaan. Dit leer je stap voor stap bij de Sta Sterk training, want ik merkte dat mijn advies: Zeg er wat van niet hielp, hij wist niet hoe. Ik ben dankbaar, Inge met wat jij hem hebt geleerd voor nu en voor later.”
Dus, lieve vader die zo graag wil dat zijn zoon niet meer gepest wordt. Ik wens je toe dat jouw zoon straks na deze training sterker in zijn schoenen staat, zodat jouw zoon met meer plezier naar school gaat. Daar gaat deze professional jullie bij helpen.
Wist je trouwens dat uit onderzoek ( is gebleken dat jeugdige pesters een grotere kans hebben om later crimineel gedrag te vertonen? Dus ook de pester heeft er belang bij dat het pesten stopt.
Over Inge Coolen
Op de basisschool had ik graag een professional gehad die mij leerde omgaan met pesten. Ik ben lang (1.89) en intelligent, ik stak dus letterlijk en figuurlijk boven het maaiveld uit. Ik wist toen niet dat dat alleen dingen zijn waarmee ik werd gepest. Waarom ik werd gepest, begreep ik pas later. In 2012 ging ik met kinderen werken. De keuze om me binnen mijn praktijk te richten op weerbaarheid en pesten vond ik logisch. Nu ben ik trainer, docent en expert bij Kenniscentrum Omgaan met Pesten en binnen mijn eigen praktijk COOL& Co kindercoaching Leidsche Rijn. In mijn eigen praktijk kan ik een aantal kinderen helpen. Door het kenniscentrum kan ik veel meer kinderen de toegang tot die professional geven die ik zelf zo graag had ontmoet als kind! |
Wil jij ook meer betekenen voor ouders en kinderen die met pesten te maken hebben? Word ook verschilmaker en trainer omgaan met pesten.
Kijk op Opleiding Trainer Omgaan met Pesten voor meer informatie, startdata en het aanvragen van de opleidingsgids.